Περίληψη
Στα τέλη του 2019 ένα νέο στέλεχος κορωνοϊού (SARS-CoV2) ανιχνεύεται από τις υγειονομικές αρχές της Κίνας, το οποίο φαίνεται να προκαλεί πλήθος κρουσμάτων με σοβαρές επιπλοκές και θανάτους. Καθώς ο ιός εξαπλώνεται, τα συστήματα υγείας ανά τον κόσμο παρουσιάζονται απροετοίμαστα μπροστά στο κύμα πανδημίας που ακολουθεί.
Στην παρούσα εργασία μελετάμε τις στρατηγικές διαχείρισης, υπό τη μορφή κατευθυντήριων οδηγιών και συστάσεων προτεραιοποίησης ασθενών που τέθηκαν υπό συζήτηση, πριν την παραγωγή και χρήση των εμβολίων, σε σχέση με την αυξημένη ροή ασθενών στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), τον πρώτο χρόνο της πανδημίας σε βιβλιογραφικό επίπεδο, κυβερνητικό πλαίσιο, καθώς και από μέρους επιστημονικών εταιριών. Εξετάζουμε, επίσης, τα ηθικά διλήμματα που ανέκυψαν. Πραγματοποιήθηκε βιβλιογραφική ανασκόπηση άρθρων στις βάσεις Pubmed, Researchgate και GoogleScholar, στην αγγλική, ιταλική, γαλλική και ελληνική γλώσσα, με λέξεις-κλειδιά «COVID-19», «ethics»/«etica»/- «éthique»/«ηθική», «bioethics»/«bioetica»/«bioéthique»/«βιοηθική», «ICU»/«UTI»/«USI»/«ΜΕΘ»). Κριτήριο ένταξης άρθρων στη μελέτη αποτέλεσε ο χρονικός περιορισμός (έως το τέλος του έτους 2020). .
Τα ευρήματά μας έδειξαν πως, για την αποτελεσματική διαχείριση της κρίσης οι άμεσα ή έμμεσα εμπλεκόμενοι κλήθηκαν να λάβουν υπόψιν επιλογές όπως (α) την προτεραιοποίηση για εισαγωγή στη ΜΕΘ σε ασθενείς με την καλύτερη πρόγνωση, (β) την αύξηση του αριθμού κλινών ΜΕΘ, (γ) τη μεταφορά ασθενών σε ΜΕΘ απομακρυσμένων μονάδων παροχής φροντίδας υγείας με διαθέσιμες κλίνες, (δ) τη διακοπή υποστήριξης ζωής. Κάθε επιλογή, επιλεγμένη μόνη της ή συνδυαστικά με άλλη, ήγειρε βασικά ηθικά διλήμματα για τους υγειονομικούς των ΜΕΘ. Συμπερασματικά, η υιοθέτηση οριακών λύσεων στην παροχή φροντίδας υγείας, εκεί δηλαδή όπου κοινός παρανομαστής είναι ο σεβασμός της ανθρώπινης ζωής, δοκιμάζει ή/και αντιβαίνει τη δεοντολογία και την προσωπική ηθική των υπευθύνων για τη λήψη της απόφασης.