Επιθεώρηση Υγείας | Μάϊος – Αύγουστος 2020

Γερανταγωγική και Δημιουργικότητα: Μια Παρέμβαση σε Άτομα με Ψυχική Νόσο Η ψυχική υγεία αποτελεί σημαντικό κεφάλαιο της ανθρώπινης ύπαρξης, που χρειάζεται συνεχή φροντίδα. Εξίσου σημαντική είναι η δημιουργικότητα, ως πηγή ευημερίας και εφαλτήριο δραστηριοποίησης της νοητικής και συναισθηματικής λειτουργικότητας του ατόμου. Πώς σχετίζεται η τρίτη ηλικία και η ψυχική υγεία με τη δημιουργικότητα; Μελετάμε την επίδραση της δημιουργικότητας στη διατήρηση και ανάκτηση των γνωστικών, των συναισθηματικών μηχανισμών και τη δυναμική των σχέσεων, μέσω έξι διαφορετικών μορφών τέχνης. Η δράση στηρίζεται στην υλοποίηση ενός προγράμματος παρέμβασης σε στεγαστική Μονάδα Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης (Οικοτροφείο) ατόμων τρίτης ηλικίας, με προβλήματα ψυχικής υγείας, όπου εξετάζεται η δυνατότητα ανάπτυξης της δημιουργικότητας. Με πυρήνα τις τέχνες, αντλούμε στοιχεία από art therapy, δραματοθεραπεία και ψυχόδραμα, προσαρμοσμένα στις ανάγκες και δυνατότητες της τρίτης ηλικίας. Αναγνωρίζοντας ότι, η Γερανταγωγική στοχεύει στη συνεχιζόμενη μάθηση ατόμων τρίτης ηλικίας, δημιουργείται η ανάγκη διερεύνησης της σύνδεσης της με τον κλάδο της Νευροαισθητικής.

“Ανοίγοντας το Ψηφιακό Κουτί της Πανδώρας”: Το Ψηφιακό Χάσμα των Ηλικιωμένων στην Ελλάδα Σε ορισμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), οι ηλικιωμένοι αποτελούν μια βιώσιμη πηγή που δεν βρίσκεται στο κοινωνικό περιθώριο, όπως συμβαίνει σε μεγάλο βαθμό στην Ελλάδα. Αυτές οι χώρες συνειδητοποίησαν ότι, η χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών (ΤΠΕ και Διαδίκτυο) αποτελεί σημαντικό εργαλείο για την ενεργοποίηση των ενηλίκων μεγαλύτερης ηλικίας, μειώνοντας τη μοναξιά τους και μια πρώτη ευκαιρία ώστε να βελτιώσουν την καθημερινότητα τους, για παράδειγμα μέσω χρήσης της τηλεϊατρικής. Αντιθέτως στην Ελλάδα, η οποία χαρακτηρίζεται από ταχεία γήρανση του πληθυσμού, η συζήτηση για το «γκρίζο ψηφιακό χάσμα» (έλλειψη πρόσβασης/χρήσης ψηφιακών τεχνολογιών) σε σχέση με τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας παραμένει ένα πρόβλημα το οποίο δεν έχει ακόμη διερευνηθεί επαρκώς, ενώ η επίσημη πολιτική πρωτοβουλία βρίσκεται ακόμη σε εμβρυακό στάδιο με σημαντικές συνέπειες για ολόκληρη την ελληνική κοινωνία. Συμπερασματικά, το ψηφιακό χάσμα στην Ελλάδα είναι ένα πολυδιάστατο θέμα που αντικατοπτρίζει τις χρόνιες παθογένειες του Ελληνικού κράτους και την έλλειψη πολιτικής φαντασίας, ώστε να ανατραπεί η σημερινή κατάσταση.

Ποιότητα Ζωής Σχετιζόμενη με την Υγεία σε Άτομα Τρίτης Ηλικίας: Αξιολόγηση και Σύγχρονες Εφαρμογές Εισαγωγή: Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί έντονο ενδιαφέρον για τη διερεύνηση της ποιότητας ζωής (ΠΖ) ασθενών τρίτης ηλικίας. Σκοπός: Ο έλεγχος των ψυχομετρικών ιδιοτήτων της ελληνικής εκδοχής του ερωτηματολογίου Missoula-Vitas Quality of Life Index-15 (MVQOLI), που αποτελεί την πλέον σύντομη μορφή του MVQOLI-25, καθώς και του ερωτηματολογίου Illness Effects Questionnaire (IEQ) σε δείγμα ασθενών τρίτης ηλικίας. Υλικό και Μέθοδος: Η ελληνική εκδοχή περιλαμβάνει τις 15 ερωτήσεις του αγγλικού πρωτοτύπου, ενώ η μελέτη του ερωτηματολογίου βασίστηκε σε δείγμα 79 ηλικιωμένων ατόμων, αποτελούμενο από ασθενείς με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου, που παρακολουθούσαν πρόγραμμα αιμοκάθαρσης (ΑΚ). Το ερωτηματολόγιο αποτελείται από πέντε διαστάσεις (συμπτώματα, λειτουργικότητα, διαπροσωπικές σχέσεις, ευεξία, πνευματικότητα) και τη συνολική βαθμολογία. Οι στατιστικοί έλεγχοι που πραγματοποιήθηκαν αφορούν στη μέτρηση της εσωτερικής εγκυρότητας, την επαναληψιμότητα, τη συμφωνία των απαντήσεων (αξιοπιστία ελέγχου-επανελέγχου), καθώς και τη συγκλίνουσα εγκυρότητα με το στατιστικό πρόγραμμα Statistical Package for Social Sciences (SPSS), έκδοση 23.0. Για το ερωτηματολόγιο IEQ εξετάσθηκαν επίσης η αξιοπιστία και εγκυρότητα σε διαφορετικές ομάδες ηλικιωμένων χρόνιων πασχόντων. Αποτελέσματα: Η εσωτερική εγκυρότητα του MVQOLI-15 ήταν ικανοποιητική, με τη συνολική τιμή Cronbach’s alpha να είναι 0,74. Αναφορικά με τη συγκλίνουσα εγκυρότητα, εντοπίστηκαν σημαντικές συσχετίσεις μεταξύ της συνολικής βαθμολογίας και των πέντε διαστάσεων. Η αξιοπιστία ελέγχουεπανελέγχου (Pearson’s r και ICC τιμές) ήταν άριστη, με τις τιμές να κυμαίνονται στο 0,91-0,98. Σε γενικό πληθυσμό ηλικιωμένων ασθενών, το IEQ είχε άριστες βραχυπρόθεσμες επαναληπτικές μετρήσεις r=0.99 ενώ σε πληθυσμό ατόμων τρίτης ηλικίας με τραυματισμούς στη σπονδυλική στήλη, ο συντελεστής αξιοπιστίας δύο ημερών ήταν r=0.95. Το IEQ εμφάνισε σχετικά ισχυρές σχέσεις με τους παράγοντες του ΙΒQ (Illness Behavior Questionnaire) σε πληθυσμό 121 ηλικιωμένων ασθενών με χρόνιο πόνο και αρθρίτιδα. Συμπεράσματα: Τα παραπάνω ερωτηματολόγια αποτελούν αξιόπιστα και έγκυρα εργαλεία εκτίμησης της ΠΖ.

Επισκόπηση των Δαπανών Μακροχρόνιας Φροντίδας στην Ελλάδα Οι δαπάνες σχετικές με τη Γήρανση έχουν βρεθεί τελευταία στο επίκεντρο μελέτης της Ακαδημαϊκής Κοινότητας αλλά έχουν απασχολήσει ταυτόχρονα και τους νομοθέτες, λόγω της επιβάρυνσης του προϋπολογισμού που προκύπτει από αυτές. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω της Ομάδας Εργασίας για τη Γήρανση, παρακολουθεί το κόστος των δαπανών σχετικών με τη Γήρανση τις τελευταίες δεκαετίες και παρέχει τεχνογνωσία και αποτελέσματα για κάθε κράτος-μέλος καθώς και τους μέσους όρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης. Τα πέντε συστατικά των δαπανών σχετικών με τη Γήρανση – Συντάξεις, Υγεία, Μακροχρόνια Φροντίδα, Ανεργία και Εκπαίδευση – δεν είναι της ίδιας δημοσιονομικής βαρύτητας. Οι Συντάξεις και η Υγεία βρίσκονται στο προσκήνιο για αρκετά χρόνια, όμως η Μακροχρόνια Φροντίδα αρχίζει να γίνεται όλο και περισσότερο αντικείμενο έρευνας λόγω της Γήρανσης. Οι άνθρωποι ζουν περισσότερο και καλύτερα και αυτό σημαίνει – μεταξύ άλλων – ότι χρειάζονται επιπλέον δαπάνες, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες για τη φροντίδα ασθενειών που παλαιότερα ήταν ανίατες, αλλά τώρα μπορούν να αντιμετωπιστούν. Αντίστοιχα, για γεγονότα που εμφανίζονται στις μεγάλες ηλικίες και οξύνονται όσο κάποιος πλησιάζει ή – προς χαρά όλων – υπερβαίνει το προσδόκιμο ζωής.Η μελέτη αυτή έχει σκοπό την ανάλυση των δεδομένων για τις δαπάνες μακροχρόνιας φροντίδας όπως αυτές καταγράφονται στην Ομάδα Εργασίας για τη Γήρανση κατά τους τελευταίους τέσσερις γύρους προβολών, τη σύγκριση και αντιπαραβολή αυτών και την αιτιολόγηση των έντονων αποκλίσεων που παρατηρούνται στα δεδομένα. Καθώς η μακροχρόνια φροντίδα στην Ελλάδα έχει μεταβεί θεσμικά από την Τοπική στη Γενική Κυβέρνηση και αντιστρόφως τα τελευταία χρόνια, η σωστή τήρηση και καταγραφή δεδομένων δεν ανταποκρίνεται ακόμη στις διεθνείς προδιαγραφές. Η μελέτη αυτή έχει σκοπό την ανάλυση των δεδομένων για τις δαπάνες μακροχρόνιας φροντίδας όπως αυτές καταγράφονται στην Ομάδα Εργασίας για τη Γήρανση κατά τους τελευταίους τέσσερις γύρους προβολών, τη σύγκριση και αντιπαραβολή αυτών και την αιτιολόγηση των έντονων αποκλίσεων που παρατηρούνται στα δεδομένα. Καθώς η μακροχρόνια φροντίδα στην Ελλάδα έχει μεταβεί θεσμικά από την Τοπική στη Γενική Κυβέρνηση και αντιστρόφως τα τελευταία χρόνια, η σωστή τήρηση και καταγραφή δεδομένων δεν ανταποκρίνεται ακόμη στις διεθνείς προδιαγραφές.

COVID-19 is Directly Challenging Societies to Reevaluate their Arrangements As the new decade began everything rapidly unfolded into a scenario that the world will remember for years to come. We are experiencing an unimaginable global viral pandemic of zoonotic origin that policy, investments and our collective imaginations over the coming years will be overshadowed by a virus that took fewer than 100 days to shut the world down. The outbreak was first identified in Wuhan, China, in December 2019. On February 11, 2020, the World Health Organization (WHO) announced an official name for the novel coronavirus SARS-CoV-2 disease COVID-19 (coronavirus disease 2019).On March 11, WHO has declared the novel coronavirus outbreak a global pandemic.