Επιθεώρηση Υγείας | Σεπτέμβριος – Δεκέμβριος 2024

From Mandate to Motivation: Rethinking Junior Doctors’ Retention in Europe The retention of junior doctors has become a critical issue in the European healthcare sector. As medical deserts expand and workforce shortages deepen, many nations have turned to involuntary workforce allocation measures to address these challenges. However, such strategies often exacerbate dissatisfaction, prompt attrition, and under­mine the professional autonomy of junior doctors. This edi­torial examines the shortcomings of mandate-based approaches and advocates for motivation-driven strategies that align with the evolving values of the medical work­force. By offering finandal incentives, fostering supportive working environments, and prioritizing work-life balance, Europe can build a sustainable healthcare workforce while ensuring equitable healthcare access across regions. Europe's healthcare systems face an unprecedented crisis marked by workforce shortages, aging populations, and the emergence of medical deserts-areas with inad­equate access to healthcare services. Among the most vulnerable groups in this context are junior doctors, whose retention has proven increasingly difficult. Current responses often rely on involuntary workforce allocation measures, such as compulsory rural service or mandatory public sector employment, which have yielded mixed and frequently negative outcomes.

Αντιλήψεις Φαρμακοποιών για το Ηλεκτρονικό Φαρμακείο στον Απόηχο της Πανδημίας CoViD-19 Η Πανδημία CoViD-19 έθεσε προκλήσεις για το ηλεκτρονικό εμπόριο και αύξησε την παρουσία των ηλεκτρονικών φαρμακείων, τα οποία βελτίωσαν την εμπειρία υγείας των καταναλωτών, μέσω της παροχής ευκολίας, αποτελεσματικότητας, μεγαλύτερης εμπιστευτικότητας και βελτιωμένης πρόσβασης σε προϊόντα φαρμακείου. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση των αντιλήψεων των φαρμακοποιών φυσικών καταστημάτων για τα ηλεκτρονικά φαρμακεία και της πρόθεσής τους να δημιουργήσουν ηλεκτρονικό φαρμακείο στον απόηχο της πανδημίας CoViD-19. Πρόκειται για συγχρονική μελέτη που διενεργήθηκε το δεύτερο τρίμηνο του 2022. Τα δεδομένα συλλέχθηκαν μέσω δομημένου ανώνυμου ερωτηματολογίου. Ο συντελεστής αξιοπιστίας Cronbach's alpha βρέθηκε 0,70. Μη παραμετρικοί στατικοί έλεγχοι εφαρμόστηκαν για τη διερεύνηση των σχέσεων μεταξύ των δημοσιογραφικών χαρακτηριστικών και των απόψεων των φαρμακοποιών σχετικά με τη δημιουργία ηλεκτρονικού φαρμακείου. Ο συντελεστής συσχέτισης Spearman εφαρμόστηκε σε κατηγορικές και διατακτικές μεταβλητές. Πολλαπλή γραμμική παλινδρόμηση εφαρμόστηκε για την επίδραση των δημογραφικών και των αντιλήψεων των φαρμακοποιών στην πρόθεσή τους να αναπτύξουν ηλεκτρονικό φαρμακείο. Το επίπεδο της στατιστικής σημαντικότητας ορίστηκε ίσο με 0,05. Στην έρευνα συμμετείχαν 129 φαρμακοποιοί, 71 γυναίκες (55%) και 58 άνδρες (45%). Η πλειονότητα των φαρμακοποιών εμφανίζει θετική στάση στην τεχνολογία. Ενώ όλοι οι ερωτηθέντες αναγνωρίζουν τα οφέλη των ηλεκτρονικών φαρμακείων, αρκετοί παραμένουν ουδέτεροι ή διστακτικοί ως προς τη δημιουργία ηλεκτρονικού φαρμακείου. Με το βλέμμα στο μέλλον, ένα σημαντικό ποσοστό φαρμακοποιών που λειτουργούν σήμερα μόνο φυσικά φαρμακεία εκφράζουν θετική στάση απέναντι στην ανάπτυξη ενός ηλεκτρονικού φαρμακείου. Συμπερασματικά, η πανδημία CoViD-19 ώθησε ένα σημαντικό ποσοστό φαρμακοποιών στο να εξετάσει θετικά την ανάπτυξη διαδικτυακού φαρμακείου. Οι φαρμακοποιοί αναμένεται να λάβουν αποφάσεις προκειμένου να συμβαδίσουν με την τεχνολογική πρόοδο και να εξετάσουν την ηλεκτρονική εικόνα των φαρμακείων τους. Ως αποτέλεσμα, θα μπορούν να επωφεληθούν από τα πλεονεκτήματα που επιφέρουν τα ηλεκτρονικά καταστήματα, ενώ παράλληλα θα παρέχουν στους καταναλωτές την επιλογή για τον τρόπο αγοράς των φαρμακευτικών προϊόντων,

Η Εγγραματοσύνη Υγείας στις Χώρες του ΟΟΣΑ και η Επίδραση τους στην Ασύμμετρη Πληροφόρηση Εισαγωγή: Η φροντίδα υγείας αποτελεί ένα ιδιαίτερο αγαθό, με χαρακτηριστικά που το διαφοροποιούν από τα κοινά αγαθά-υπηρεσίες της πλήρους αγοράς. Βασικό ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της είναι η ασυμμετρία πληροφόρησης μεταξύ των παρόχων και των ληπτών/τριών υπηρεσίων υγείας. Σκοπός: η μελέτη του επιπέδου της εγγραματοσύνης (health literacy) σε θέματα υγείας στις χώρες του ΟΟΣΑ καθώς και η διερεύνηση της συνεισφοράς της στη μείωση του φαινομένου της ασύμμετρης πληροφόρησης. Υλικό και μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση μελετών, που δημοσιεύτηκαν μέχρι τον Δεκέμβριο του 2024 στην αγγλική γλώσσα, στις βάσεις δεδομένων Pubmed, Medline, Scopus, ScienceDirect και Google Scholar. Κριτήρια ένταξης των μελετών στην παρούσα ανασκόπηση αποτέλεσαν ο υπολογισμός από τους μελετητές του επιπέδου της εγγραματοσύνης της υγείας στις χώρες του ΟΟΣΑ, οι παράγοντες που την επηρεάζουν και η επίδρασή της στην περιστολή της ασύμμετρης πληροφόρησης και στο επίπεδο υγείας του πληθυσμού. Αποτελέσματα: Από τις δημοσιευμένες μελέτες, 18 πληρούσαν τα κριτήρια ένταξης. Οι περισσότερες από αυτές ήταν διαστρωματικές μελέτες, οι οποίες διεξήχθησαν σε μία ή περισσότερες χώρες του ΟΟΣΑ. Συμπεράσματα: Υψηλά επίπεδα εγγραματοσύνης της υγείας σχετίζονται με καλύτερη κατανόηση και χρήση των πληροφοριών που λαμβάνουν οι λήπτες υπηρεσιών υγείας από τους επαγγελματίες υγείας, με άμεσο επακόλουθο να αποκτούν καλύτερες διατροφικές συνήθειες, καλύτερη φυσική κατάσταση, πιο υγιεινό τρόπο ζωής. Μέσω της λήψης ορθότερων αποφάσεων για θέματα που αφορούν την υγεία τους, οι άνθρωποι κατορθώνουν τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους, κάνουν ορθή χρήση των υπηρεσιών υγείας και συμβάλουν στην περιστόλη των υγειονομικών δαπανών.

Ψυχική Ανθεκτικότητα και Συναισθηματική Αντήχηση: Προσέγγιση μέσω της Προβολικής Διαδικασίας Thematic Apperception Test Οι επαγγελματίες υγείας επιδεικνύουν ένα ιδιαίτερα επιβαρυμένο προφίλ, λόγω των έντονων ψυχοπιεστικών παραγόντων που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους, της συρρίκνωσης των προσδοκιών τους και της ευαλωτότητας που ανταποκρίνεται στην προσωπικότητα και την επικινδυνότητα του ρόλου τους. Διερευνούμε την ψυχική ανθεκτικότητα εργαζόμενων στην υγεία, μέσω της προβολικής δοκιμασίας Thematic Apperception Test (T.A.T.), με σκοπό την πρόβλεψη της οργανωσιακής δέσμευσης στο χώρο εργασίας. Μέσω της επίδειξης και ανάλυσης εικόνων του T.A.T. , σε εστιασμένο πληθυσμό 70 επαγγελματιών υγείας, το δείγμα μας ανήλθε στον αριθμό 40 ολοκληρωμένων tests. Σε συνδυασμό με ερωτήσεις ανοιχτού τύπου, διερευνήθηκε η ικανοποίηση που λαμβάνει το δείγμα - ανεξάρτητα από την ηλικία, το φύλο και εμπειρία του- από το ρόλο και το έργο του, η κάλυψη των αναγκών και η εκπλήρωση των προσδοκιών του, αναφορικά με το πρωταρχικό κίνητρο και την επιλογή του να εκπαιδευτεί σε επαγγέλματα υγείας. Παρουσιάζονται ποιοτικά δεδομένα, με τη μορφή της υποκειμενικής ανταπόκρισης και του αναστοχασμού των υποκειμένων, μέσω της αφηγηματικής μη παρεμβατικής διαδικασίας. Η μη ικανοποίηση ή ανταπόκριση με επάρκεια στις ανάγκες της έρευνας συνδέεται με τη βίωση έντονων συναισθηματικών εκδηλώσεων, ενώ η ματαίωση των αναγκών και των επιθυμιών τους στο πλαίσιο του ρόλου τους οδηγούσε στη βίωση αισθήματος ματαιότητας κι έλλειψης ελπίδας. Συμπερασματικά, συγκριτική αντιπαραβολή των αποτελεσμάτων πηγάζει από εντελώς διακριτά επιστημονικά και επιστημολογικά θέσφατα, γεγονός που καθιστά ιδιαίτερα περίπλοκο το εν λόγω εγχείρημα. Η καθημερινή άσκηση των καθηκόντων ανακινεί στους επαγγελματίες υγείας πολλούς διαφορετικούς ενδόμυχους φόβους, συνειδητούς που προκύπτουν από την αυτή καθαυτή άσκηση των επαγγελματικών καθηκόντων και λιγότερο συνειδητούς, περισσότερο προσωπικούς και βαθειά εσωτερικούς. Δεδομένου ότι, οι επαγγελματίες υγείας εκτίθενται στο θάνατο και τη διαδικασία απώλειας, ευνόητο είναι πως έρχονται αντιμέτωποι με τη ματαιότητα των πραγμάτων και τη δική τους θνητότητα. Η δια βίου εκπαίδευση στην εργασιακή ζωή δύναται να συμβάλει στην ενδυνάμωση των επαγγελματιών, με άμεσο αντίκτυπο στη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών.